Mooier kon de ambiance voor het midwinterhoornblazen in het kasteeltuin van Sypesteyn niet zijn. Een dik pak sneeuw, echt koud, dus echt winter. Onder leiding van Harry Sevenstern stonden de hoornblazers uit het oosten van het land (Twente en de Achterhoek) verspreid over het landgoed te spelen op hun hoorns. Het was een soort vraag- en antwoordspel tussen de blazers. Indrukwekkend! Overal stonden vuurkorven waar de gasten zich konden warmen. En niet alleen bij het vuur, maar er was ook warme chocomel, gluhwein en Loosdrechts kruidenbitter.
De midwinterhoorn is een houten blaasinstrument dat in het begin vijftiger jaren door enthousiaste mensen uit Twente werd teruggebracht. Het blazen was in ongebruik geraakt, maar gelukkig wisten sommige mensen nog hoe het moest.
Men weet niet waar de hoorn vandaan komt. De oudste bron is een oorkonde uit 1485 uit Sonsbeck (Neder-Rijn bij Xanten) waarin melding wordt gemaakt van een "Medewintershoorn". Het gebruik om op een hoorn te blazen is al heel erg oud, maar meestal werd er op een hoorn van dieren geblazen en niet van hout.
In Twente heeft men zich het vakmanschap van het hoornmaken weer opgepikt en dat is nog niet zo eenvoudig. Men gebruikt hiervoor een van nature gekromde 15 centimeter dikke en 1,5 meter lange stam van een berken-. elzen- of wilgenboom. Het mondstuk wordt ook met de hand gemaakt en is van vliesbeshout. De stam wordt in twee helften gespleten, die dan "gekuipt" worden. D.w.z. dat ze net zolang met gutsen uitgehold worden tot het hout overal ongeveer een centimeter dik is. Vroeger werden tussen de wanden van de beide helften speciaal bies gedaan en daarna weer samengevoegd. Zo ontstond een holle houten pijp. Deze werd aan elkaar gehouden door er Spaans riet omheen te wikkelen. Daarna werd het geheel in water gedompeld b.v. een paar dagen in een put gehangen. Zo kon de bies opzwellen door het water en werd de hoorn luchtdicht. Later werd de hoorn natuurlijk geplakt met houtlijm en werden er wilgentakken gebruikt om de helften bij elkaar te houden.Er is ook veel vakmanschap nodig om het mondstuk passend te krijgen op de hoorn.
Alleen in de winter wordt er op de hoorn geblazen: van de eerste zondag van de Advent tot Driekoningen (6 januari). Er zijn vele verhalen over de oorsprong van het blazen en de relatie tot kerkelijke gebruiken. Men denkt dat het te maken heeft met de verdrijven van boze geesten of met het verwelkomen van het nieuwe licht. In Duitsland werd het blazen op de hoorn verboden (bij Lingen), omdat het de mis zou verstoren en het bovendien onbeschaafd was.In de 17e eeuw werden in de Kerstnacht volksrijmen, herdersliederen ten gehore gebracht én er werd op een hoorn geblazen.
Als u meer wilt weten over het hoornblazen kunt u kijken op de volgende site:
http://midwinterhoornblazen.nl/
De sfeervolle foto's zijn gemaakt door onze hoffotograaf Ben.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten