Commedia dell`arte

In ons bezit hebben wij een klein theepotje met afbeeldingen van Commedia dell`arte. Ook in Meissen zijn porseleinen figuurtjes van dit type gemaakt b.v. bovenstaand figuurtje van Colombine en Pantalone. Maar wat is Commedia dell`arte nu eigenlijk? Ria Stut (studeerde kunstgeschiedenis en is nu rondleidster), schreef onderstaand artikel.
De Commedia dell`arte was van oorsprong Italiaans volkstoneel in de 16e en 17e eeuw. Het werd vanaf 1545 uitsluitend door beroepsacteurs gespeeld. Er waren zo'n 10 vaste types in de rollen van Pantalone, Il Dottore, Il Capitano, Arlechino, Brighella, Colombina, enz. Dit zijn de meest bekende finguren. Deze figuren hadden een vast karakter dat ook gelieerd was aan een stadstaat in Italie. B.v. Pantalone was gelieerd aan Venetie (havenstad) en speelde altijd de rol van rijke koopman, belust op geld en vrouwen. Il Dottore was gelieerd aan Bologna (universiteitstad) en speelde de rol van wijsneus, enz. Zo werden dan ook de bewoners grosso modo gezien uit die streek. Prototypes van zo'n stad/streek zou je kunnen zeggen. Je kunt het enigszins vergelijken met zoals wij de Friezen typeren als stug en de Brabanders als gastvrij.
De voorstelling had een klein scenario, waarop de spelers vrijuit improviseerden. Ieder met zijn eigen karakter. Aktuele gebeurtenissen en personen werden op de hak genomen en te kijk gezet. Het was een vrolijke boel, want er werd niet alleen toneel gespeeld maar ook muziek gemaakt, gedanst, pantomine gespeeld en gejongleerd. Veelal werden er maskers gedragen en hadden de spelers eenzelfde uitrusting behorende bij het type, zodat ze snel door het publiek te herkennen waren. Grappig was ook dat, doordat de spelers altijd optraden in dezelfde rol, ze ook buiten het toneel het karakter gingen vertonen van het door hen te spelen personage.

Tuinvisioenen van de Jonkheer

Jonkheer van Sypesteyn schreef 100 jaar geleden het boek Oud Nederlandse Tuinkunst. Met dit rijk geïllustreerde boek (339 pagina's en 111 afbeeldingen) wilde hij de verloren geraakte kennis over oude Nederlandse tuinen terugbrengen en met name de Nederlandse tuinkunst rehabiliteren. Veel van de afgebeelde kunstwerken met tuinen bevinden zich nog altijd in ons kasteel, vaak verborgen in dozen of verspreid door het gebouw.
De tentoonstelling geeft d.m.v. schilderijen, prenten, tekeningen, documenten, andere objecten uit onze collectie, gecombineerd met speciale bruiklenen, een beeld van Van Sypesteyns zoektocht en van de ontwikkeling van de tuinkunst van de late Middeleeuwen tot de 19e eeuw. Bovenstaand prachtig schilderij van Sebastiaan Vrancx is een bijzonder bruikleen van Kunsthandel P. de Boer te Amsterdam.
De Jonkheer wilde niet alleen weten hoe tuinen eruit zagen, maar stelde zich ook voor hoe tuinen vroeger werden beleefd. Daarnaast ging hij in op de zinnebeeldige betekenis van oude tuinen. Het vroegste kunstwerk in de tentoonstelling is een houtsnede uit de 15e eeuw van Adam en Eva in de Hof van Eden. De Jonkheer had zelf een hekel aan landschapstuinen. Hij betreurde dat de oudere formele tuinkunst hieraan was opgeofferd. Hiervan was in zijn tijd niets meer over (de tuin van Het Loo werd pas in de jaren '70 van de vorige eeuw gereconstrueerd).
In een aparte ruimte worden de ontwerpen van de kasteeltuin van Sypesteyn gepresenteerd. In eerste instantie gaf de Jonkheer gerenommeerde tuinarchitecten opdracht de tuin te ontwerpen, maar hij nam uiteindelijk zelf het heft in handen en gaf het complex van tuinen, park en bos vorm.
N.a.v. de tentoonstelling is een fraai geïllustreerd boekje verschenen: Tuinvisioenen, Jonkheer van Sypesteyn op zoek naar de verloren tuinkunst, dat is geschreven door conservator Rik van Wegen. (winkeltje: € 8,95)De tentoonstelling Tuinvisioenen is van 3 juli tot 3 oktober 2010.

Gezichtsbedrog?

Toen ik maandag op het kasteel kwam liep ik zomaar een aantal Zwarte Pieten tegen het lijf. Even twijfelde ik aan mijn verstand, maar ze waren er toch echt. En Sinterklaas kwam even later ook uit het kasteel. Het bleek dat hij even in Nederland was om te controleren of zijn winterverblijf wel piekfijn in orde was. Nou, alles was prima. Hij zou maar een dagje blijven, dus hij is alweer terug naar Spanje. Want hij krijgt hij het de komende maanden erg druk krijgen met het uitzoeken en inpakken van cadeautjes. Dag Sinterklaas!

Opening tentoonstelling Tuinvisioenen

De hele week stralend weer. De hele dag droog. Dus: stoelen buiten, hapjes en drankjes klaargezet voor de gasten, parasols tegen de zon. En als de tentoonstelling geopend moet worden begint het te regenen! Dus alle gasten naar binnen. Peter Op de Beek, onze directeur, opent de tentoonstelling door te zegggen dat we erg goed zijn in improviseren. Verder lovende woorden voor Rik van Wegen, onze conservator, die de tentoonstelling heeft ingericht en het daarbij behorende boekje heeft geschreven (daarover de volgende keer meer), en voor de vrijwilligers die hem daarbij hebben geholpen. Dan introduceert hij Peter van Mensch. lector Cultureel Erfgoed aan de Reinwardt Academie, oudmedewerker van Sypesteyn en oudbewoner van het huisje naast het koetshuis. Peter van Mensch houdt een zeer humorvolle speech met bevleugelde woorden. Hij memoreert zijn tijd op Sypesteyn en hoezeer de mensen betrokken zijn bij het kasteel. Zoals hij zo prachtig zegt: een COMMUNITY OF PASSION. Dan is Rik aan het woord. Hij vertelt hoe de tentoonstelling tot stand is gekomen met minimale middelen en hoe de Jonkheer van Sypesteyn tot de uiteindelijke vormgeving van de tuin is gekomen, namelijk na een zeer uitgebreid onderzoek naar verschillende tuinsoorten. Daar heeft de Jonkheer zelfs een boek over geschreven. Dan de zoektocht in de archieven naar ontwerpen van tuinen, met tekeningen van de Jonkheer zelf en de prachtige ontwerpen die we in bruikleen gekregen hebben van mevrouw Copijn. Haar man was achterkleinzoon van de tuinontwerper H. Copijn, die als eerste een tuinontwerp maakte voor Sypesteyn. Als laatste bedankt Rik alle mensen die geholpen hebben met de uitvoering van het project. Chapeau, een prachtig overzicht van tuinarchitectuur.

Ridders en Jonkvrouwen was het thema van de Sloepentocht 2010 in Loosdrecht. Veel watersporters hadden zich prachtig verkleed met plastic en houten zwaarden en allerlei hoofdtooien. Overal oranje ridders en charmante jonkvrouwen. Een enkeling was gehuld in een compleet harnas. En dat terwijl het bloedheet was! De deelnemers konden natuurlijk wel af en toe overboord springen voor een beetjes verkoeling. Mensen langs de kant droegen vooral strandkleding. Er was muziek, er was eten en drinken. Kortom: het was feest. Tijdens de Sloepentocht werd de aandacht op SYPESTEYN gevestigd door een enorm spandoek.